“การเขียนบทละครโทรทัศน์” ตอนที่ 1


อยากเป็นคนเขียนบทละครโทรทัศน์ ต้องทำอย่างไร?

บทความนี้ต้องขอออกตัวก่อนนะคะว่าไม่ได้เป็นบทความทางวิชาการมากนักแต่จะแฝงความรู้เรื่อง “การเขียนบทละครโทรทัศน์” จากประสบการณ์จริงของผู้เขียนเอง ที่เคยมีความฝัน มีแรงบันดาลใจอยากเป็นนักเขียนบทละครตั้งแต่จบจากปริญญาตรี และก็ได้เดินอยู่บนเส้นทางนั้นมากว่า 10 ปี เริ่มต้นจากที่ไม่รู้อะไรเลย นึกภาพไม่ออกเลยว่าละครเขาต้องเริ่มเขียนจากอะไรก่อน อะไรหลัง นักแสดงถึงสามารถมีบทของตนเองเล่นจนจบเรื่อง นอกจากนี้ยังมีองค์ประกอบของเรื่องมากมายที่ซับซ้อน เขาทำอย่างไรถึงออกมาสนุก เรื่องที่สนุกก็ประทับใจ เรื่องที่ไม่สุด ไม่สนุกก็มีมากมายแต่ก็นำมาผลิตและออกอากาศกันได้ ทำให้นึกสนุกว่า ถ้าฉันได้เขียนบทเรื่องนี้เองบ้างน่าจะเป็นแบบนี้ แบบนั้นและน่าจะสนุกกว่านี้เป็นแน่ แต่เอ๊ะ! เขาเริ่มจากอะไร จากจุดไหน อยากเขียน อยากทำงานด้านนี้ แต่ก็จับต้นชนปลายไม่ถูก ไม่รู้จะเริ่มจากตรงไหน ไม่รู้วิธีคิดอะไรเลย จนกระทั่งได้เข้าสู่การเรียนการเขียนบทละครโทรทัศน์อย่างมืออาชีพกับนักเขียนบทแถวหน้าของประเทศไทยหลายท่าน จำนวน 2 ครั้งด้วยกัน แต่ละครั้งก็ใช้เวลาเรียนประมาณ 1เดือน ได้แนวทางในการเขียน และเริ่มได้รับโอกาสให้เขียนจากที่เราส่งบทให้เขาตรวจและเริ่มเห็นแววเอาจริงของเราและได้เดินตามความฝันตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา ถึงแม้จะเขียนได้ไม่กี่เรื่องก็ตาม เนื่องจากทำงานประจำไปด้วย รับงานเขียนบทไปด้วย จนมีภารกิจการเรียนต่อในระดับที่สูงขึ้นจึงหยุดไปสักพักและเมื่อเรียนจบก็ยังได้โอกาสกลับมาเขียนใหม่จากผู้จัด แต่ในที่สุดก็ต้องทำงานในสายอาชีพอาจารย์ที่มีภารกิจต้องใช้เวลากับการสอนมากขึ้น จนไม่อาจปลีกตัวเองทำงานเขียนบทที่มีระยะในการส่งบทเพื่อการผลิตอย่างเร่งรีบต่อไป จึงถึงเวลาต้องเลือกและเลือกหยุดเขียนไปก่อน แต่ทุกเรื่องที่มีโอกาสจรดปากกา(แป้นพิมพ์) คือจิตวิญญาณของการาทำงานที่ฝังลงไปในตัวละคร เรารักตัวละครทุกตัวที่เราจินตนาการเขาขึ้นมามีชีวิต เราขอบคุณตัวละครทุกตัวที่สามารถเล่นตามบทบาทที่เราเอาบทพูดเข้าปากเขา และยังคงเข้าถึงบทประพันธ์เดิมหรือบทประพันธ์ดัดแปลงที่ได้ตั้งใจไว้
บทความนี้จึงอยากถ่ายทอดให้คนที่สนใจในการเขียนบทละครโทรทัศน์ได้เห็นเส้นทางการทำงานของคนเขียนบทละครที่ไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ และอาจต้องทนหนามกุหลาบที่เกี่ยวให้ถูกเนื้อให้เจ็บบ้าง แต่ก็ต้องทนเดินไปให้ถึงทุ่งกุหลาบอันสวยงามที่อยู่เบื้องหน้า เรามาเริ่มเดินทางกันเลยดีมั้ย

อยากเป็นคนเขียนบทละครโทรทัศน์ ต้องทำอย่างไร?
เชื่อว่าหลายๆ คนที่สนใจอยากเป็นนักเขียนบทละครโทรทัศน์ก็มีคำถามนี้อยู่ในใจเช่นกัน เพราะในอดีตก็เคยเป็นคำถามที่ค้างคารใจ เคยพร่ำบ่น พร่ำหาคำตอบอยู่เช่นกันว่าที่ไหนเขามีการสอนการเขียนบทบ้าง? แล้วเขาเขียนกันยังไง? ถึงมาเป็นนักแสดงเล่นเป็นฉากๆ เป็นที่นิยมของคอละครทั่วบ้านทั่วเมือง ซึ่งสมัยเมื่อยี่สิบกว่าปีก่อนไม่สามารถหาที่เรียนเขียนบทละครได้แบบสมัยนี้ ตอนนั้นความสงสัยอยู่ในใจเสมอมาว่ากว่าจะมาเป็นบทละครเนี่ย เขาเริ่มจากตรงไหนกันนะ!
คำถามนี้เมื่อหลายปีก่อนก็ย้อนกลับมาให้ได้ยินอีกครั้งจากนักศึกษาซึ่งถามขึ้นในชั้นเรียนวิชาการเขียนบทละครโทรทัศน์ ที่อาจารย์สอนอยู่คณะนิเทศศาสตร์ ในมหาวิทยาลัยเอกชนที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่ง ซึ่งการเขียนบทละครโทรทัศน์ไม่ได้บรรจุเป็นหลักสูตรสาขาวิชา แต่เป็นเพียงวิชาในหลักสูตรที่เรียนเพียง 3 หน่วยกิต ซึ่งอาจารย์เชื่อว่าแม้เพียง 3 หน่วยกิต มีเวลาเรียนประมาณ 16 สัปดาห์ก็เพียงพอที่จะทำความเข้าใจในศาสตร์นี้อย่างลึกซึ้งได้ ดังนั้นจึงอยากให้ทุกคนสิ้นสงสัยและเป็นสิ่งที่เปิดเผยได้ เต็มใจเปิดเผย เพื่อให้ทุกคนได้มีโอกาสก้าวเข้าสู้ความฝันได้ด้วยตนเอง ฝึกเขียนให้เป็นคือจุดเริ่มต้น ส่วนจะไปต่อได้อย่างไร ติดตามกันไปเรื่อยๆ ก็จะรู้แน่นอน

มาเข้าเรื่องกันดีกว่า ว่าการเป็นนักเขียนบทละครโทรทัศน์ต้องมีความรู้อะไรบ้าง ต้องเริ่มจากอะไร รับรองว่าถ้าใครได้อ่านบทความ “การเขียนบทละครโทรทัศน์” จบทุกตอน เขียนบทเป็นได้อย่างแน่นอน ขอย้ำ ว่าถ้าคุณอ่านแล้วลงมือทำด้วยนะคะ ก่อนอื่นเลยอยากบอกทุกคนว่าจะไม่สอนแบบทฤษฏีจ๋า หรือมีศัพท์ทางวิชาการอะไรมากนัก แต่จะสอนไปเขียนไปพร้อมๆ กัน และก็ตรวจงานด้วยตนเองได้เลย แบบนี้ก็จะทำให้ทุกคนที่เรียนการเขียนบทละครไม่เบื่อ ฝึกฝนได้จริง เห็นผลจริง และได้เห็นพัฒนาการของตนเองอย่างชัดเจนด้วยค่ะ เอาล่ะ วันนี้อาจารย์ขอให้การบ้านทุกคนเริ่มต้นจากการเขียน ประวัติชีวิตของตัวเอง มาไม่เกิน 2 หน้า แล้วดูสิว่า เราพอจะอดทนเขียนได้หรือไม่ เพราะถ้า 2 หน้าเรายังไปไม่รอด เขียนไม่ออก อ่านเองแล้วก็ยังไม่น่าสนใจ ไม่ดึงดูด จะได้เปลี่ยนใจทันนะคะ เพราะการเขียนบทละครนับว่าต้องใช้เวลาในการคิด ในการเขียน อย่างน้อยที่สุดใน 1 ตอนชั่วโมงของละครโทรทัศน์ ก็มีความยาวของบทละครประมาณ 20 หน้าขึ้นไปซึ่งยังไม่ได้รวมการแก้ไขจากผู้จัดหรือผู้กำกับหรือผู้ควบคุมบทละคร จึงนับได้ว่าต้องใช้ความอดทน ความทุ่มเทอย่างยิ่ง มาลองดูกันสักตั้งนะคะ เล่าประวัติตนเองตามความเป็นจริง แล้วคิดว่าต้องเขียนอย่างไรให้คนอ่าน รู้สึกสนุกที่สุด! ลองเขียนกันมาก่อน แล้วบทความหน้า จะได้ช่วยกันปรับประวัติชีวิตจริงของเราให้สู่บทละครที่สนุกสุดเหวี่ยงกันนะคะ.